Hệ đếm cơ số 8, hay còn được gọi là hệ bát phân. Bằng cách sử dụng chỉ 8 ký tự (0 đến 7), hệ octal mang đến cách tính toán hiệu quả. Trong bài viết này, hãy cùng mình tìm hiểu về hệ bát phân và các cách chuyển số chúng sang hệ đếm cơ bản khác.
Xem thêm:
I. Hệ cơ số 8 là gì?
Một hệ thống số đếm trong đó sử dụng 8 chữ số đếm là 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7. Hệ đếm này được gọi là hệ bát phân – hệ đếm cơ số 8 (Octal). Giá trị gia tăng là các lũy thừa của 8.
Ví dụ: Các số hệ bát phân: \((4251,52)_8 , (326,021)_8\)
II. Chuyển đổi giữa hệ cơ số 8 và hệ thập phân
1. Chuyển đổi từ hệ cơ số 8 sang hệ thập phân
Quy tắc: Lập tổng theo trọng số của mỗi bit trong biểu diễn cơ số 8, kết quả của tổng sẽ là biểu diễn thập phân của số đó.
2. Chuyển đổi số thập phân sang hệ cơ số 8
Quy tắc: Được thực hiện như chuyển đổi hệ thập phân sang nhị phân nhưng việc chia phần nguyên và nhân phần lẻ được thực hiện với cơ số 8.
III. Chuyển đổi giữa hệ Nhị phân và hệ cơ số 8
Biểu diễn các chữ số hệ cơ số 8 bằng nhóm nhị phân 3 bit:
| Chữ số cơ số 8 | Nhóm nhị phân 3 bit |
| 0 | 000 |
| 1 | 001 |
| 2 | 010 |
| 3 | 011 |
| 4 | 100 |
| 5 | 101 |
| 6 | 110 |
| 7 | 111 |
1. Chuyển số cơ số 8 sang hệ nhị phân
Quy tắc: Thay mỗi chữ số cơ số 8 bằng nhóm nhị phân 3 bit tương ứng của nó.
2. Chuyển số Nhị phân sang cơ số 8
Quy tắc: Thực hiện hai bước:
- Trong số nhị phân, gộp thành từng nhóm 3 bit nhị phân, bắt đầu tính từ dấu phẩy về 2 phía;
- Thay thế nhóm 3 bit nhị phân bằng chữ số cơ số 8 tương ứng của nó.
